Vogelbescherming Nederland, landelijke dag in Velp, 27 november 2019.

PATRIJS. Een leidraad voor herstel van boerenlandnatuur.

Das wel een pokkeneind ver weg vanaf Draaibrug.

Maar het onderwerp boeit me mateloos.

Dus ? Opweg.

250 km dwars door de files en de regen, 2 minuten te laat in plaats van 20 te vroeg draai ik de overvolle parking op. Geen tijd voor koffie waar ik na drie uur auto rijden naar smacht. Neerzijgen in een kapel en luisteren, kijken, observeren. Ah nee, eerst nog workshops uitkiezen aan de balie, inhoudelijke en regionale. Veel keuze is er niet meer, het wordt kruisbestuiving en Zeeland.

Ben ik voorbereid, nee. Geen idee wie Datema en Wouters zijn. Inleidende manoeuvres. Dan een fraai filmpje met prachtige beelden en enthousiaste koppen.

Jahaa, da-is-wak-wil, zo moet het worden, dan komen ze terug, want ze zijn wel heel erg ver bijna weg rond Draaibrug: in mijn polderland met een straal van ruim 5 km kwam ik afgelopen jaar anderhalf koppel tegen en 4 volgroeide jongen. Zij gaven de doorslag om mijn stukje goeie landbouwgrond, vele jarenlang verpacht als akkerbouwland, zelf te gaan inrichten. Maandenlang uitvogelen hoe je zoiets doet, rondgevraagd en ontdekt dat ik nergens in of bij pas. De plaatselijke natuurvereniging? Daar ben ik uitgeknikkerd omdat ik zo graag mee wilde denken. Boerenorganisaties ? Hoor ik niet bij, ben veel te gek op natuur. Stichting Zeeuws Landschap hoorde me aan, wist niet meteen hoe me te helpen, zouden er op terug komen en zullen dat misschien nog doen? Stichting Landschapsbeheer Zeeland dan? Hey, niet te geloven, heb net nieuwe buurman, werkt bij die stichting en hij wijst me de weg, absoluut vakkundig, maar meteen denk ik “Allemachtig wat een doolhof, gedoe in 10voud.”. De weg naar subsidie aanvragen is moeilijk, ook omdat ik weet dat ik dan mijn vrijheid kwijt ben. Maar hallo, € 2105  per hectare, als het lukt vang ik meer dan de pacht die ik zojuist opgezegd heb. Verdienen aan natuur ? 10 hectaretjes, dat rekent makkelijk. WOwwww, daar kan ik echt wel een hoop vuulte voor laten zaaien. En als boerenzoon kan ik zelf ook wel een beetje trekkerwerk uitvoeren, met een echte boer als mentor, hoeveel is 10 x € 2105 ? En dat stemmetje over die dwingende regeltjes, is dat echt weg? Zeeuws Vlaamse clusters zetten me terug op aarde. Poldernatuur Zeeland blijkt clustergebieden aangewezen te hebben. Daar zit ik mijlenver vandaan. Opgelucht haal ik adem: weg poen, weg alle regeltjes, ik ga het helemaal zelf doen, 5 jaar lang van mijn pensioentje. Op naar Velper patrijzendag.

Anne-Lieke Stuijck-Faber interviewt gewichtige ogende mannen. Groots denkend en sprekend. ‘Bewonder en verwonder’ is de opdracht. Deed ik al, blijf ik doen. Verwondering over die fanatieke jager. De best vele vrouwen. En jonge mensen, heerlijk. Mijn buurman is ook in Velp, stond in dezelfde files voor zijn werk.

Na de pauze beland ik bij workshop nr. 7. Niet echt mijn keuze maar voor mij de meest aansprekende van drie mogelijkheden die over waren. Transitie-manager Zuid-Holland Menko Wiersema neemt ons mee in zijn dromen.

De bijtjes en bloemetjes in het groene cirkel gebeuren op bedrijventerreinen kan ik moeiteloos meedromen, het succes ervan is bijna vanzelfsprekend, de sleutel er naar toe is dat ook en bovendien heel zichtbaar. De tweede droom is weerbarstiger, tegenwind vanuit het klaslokaaltje, teveel aannames, geloof je echt dat de agrarische productie nog eens 50% omhoog kan en tegelijkertijd kluchten patrijzen roepend door de polders dwalen. Ja, meneer Wiersema is daar van overtuigd en mijn trage brein laat dat prachtige idee langzaam binnensijpelen. Eerst denken in opbrengsten, wat het allemaal kost komt later wel, zou hij dat bedoeld hebben ?

Broodje zalm, kaas, glas melk, lekker dankjewel Vogelbescherming. Een oor dat te luister ligt aan elke kant, Brabanders over zaadpakketse plussen en minnen, twee Vlamingen enthousiast over hun Vlaanderen vlakbij mijn Vlaanderen, zowel hun taal als hun problemen scheppen een band. Achter me, is dat nou die filmster van vanmorgen, die jonge gast met die geweldige uitstraling, zo’n razend enthousiaste vent die overal voor open staat en iedereen wil helpen, een Brabander (?) , hallo, die gast vertelt me dat hij vorige week 4 dagen lang met mijn buurman in Duitsland op “patrijzenjacht” was, dat geloof je toch niet. Dan de mini-excursie naar het patrijzenmengsel. Ben benieuwd. Nee, dit wordt niet mijn mengsel, mijn mengsel wordt beter, gevarieerder, mooier, makkelijker, goedkoper, maar zwelg deze informatie in me op. Het staat hier barstensvol specialisten, wat een heerlijke massa kennis en inzichten en zelfs tegenstrijdige info klinkt logisch. Langzaam krijg ik het koud, maar ik geniet, ik vind dit leuk, ik pas nergens bij, ken niemand en voel me toch thuis. Ah nee, één bekende: mijn buurman.

Workshop regio Zeeland, Westelijk Noord-Brabant en Hollandse eilanden. Voorin de klas naast een mevrouw uit de Hoekse Waard. Weer zo’n super enthousiaste. En weer niet zomaar een gewoon mens, door een paar minuutjes met haar te kletsen ontstond deze gedachte: “Denkend aan Hoekse Waarden, zie ik honderden kilometers geredde akkerranden, altijd boeiend bloeiend traag door ons landschap gaan”.

Chris Vreugedenhil en Alex Wieland nemen de aanwezigen mee door zuid-west Nederland, van patrijzenrijk naar patrijzenarm in vele facetten en in samenspraak met de aanwezigen. Prachtig om te zien en horen, maar ik voel me buitenstaander, een blanco blad tussen echt allemaal super actieve mensen met massa’s ervaring, deskundigheid en vooral giga betrokken.

En ik. Ik zit me daar een partij te twijfelen of ik wel of niet mijn mond open zal doen, niet natuurbeschermer zijnde, noch boer, jager of bestuurder. Ja? Nee? Heb ik iets toe te voegen, kan ik beetje verwondering opwekken met mijn dwaze plan, of word ik de dorpsidioot? Wat dan nog, ik doe het, werp me verbaal onvoorbereid voor de leeuwen. Hm, voelt goed, niet omdat het ergens op leek, maar gewoon omdat ik het deed.

Verder met de agenda, op naar de terugkoppeling workshops. Mooie woorden maar ondoenbaar, zo’n uitgebreid scala aan onderwerpen valt niet terug te koppelen. Uiteraard zijn de terugkoppelaars ervaren sprekerds die ons vlotjes naar de eindpresentatie loodsen. En naar de borrel. Op weg daarnaartoe vraagt een jonge vrouw me hoe mijn dag was. Ik brabbel wat onsamenhangends, misschien ook wel over die buitenstaander, maar zeker ook over het gemengde gezelschap en die fenomenale betrokkenheid. Als ik vraag naar haar dag vertelt ze dat ze gewerkwinkeld heeft. Een boeiend onderwerp, had haar graag beluisterd, waarom is die titel me niet opgevallen?? Niet goed opgelet? (Ah nee, zat vol, bedenk ik veel later). Met een colaatje loop ik meteen door naar huis, ’t is lang genoeg geweest, mijn hoofd zit vol. 250 km en 4½  uur later pas thuis, net op tijd voor de voetbal. Was topdag. Heerlijk om die gedrevenheid te voelen, al die gekken in een Velps kapelletje. Morgen mijn unieke mengsel bestellen, voor dit kale stukje Zeeuwse land